Veel statushouders zijn jonge mensen: de gemiddelde leeftijd is 29 jaar. Verder bestaat de groep uit meer mannen (twee derde) dan vrouwen (een derde) en is ruim de helft alleenstaand. Het aandeel stellen en gezinnen is de laatste jaren wel toegenomen. Begin 2019 woont een kwart van de statushouders met een partner, al dan niet met kinderen. Vier op de tien statushouders zijn afkomstig uit Syrië, twee op de tien komen uit Eritrea of Ethiopië.

De leefsituatie van statushouders is over het algemeen minder gunstig dan gemiddeld in Amsterdam en ook vergeleken met andere eerste generatie migranten zijn statushouders op veel punten slechter af. Zo hebben statushouders vaker dan gemiddeld een laag inkomen en moeite met rondkomen. Dit komt onder andere doordat veel statushouders leven van een bijstandsuitkering. Verder zijn statushouders vaker dan gemiddeld sociaal geïsoleerd, minder vaak gelukkig en voelen ze zich vaker onveilig. Ook wonen statushouders vaak kleiner en zijn ze minder tevreden met hun woonsituatie.

Leefsituatie-score statushouders, 1ste generatie migranten en gemiddelde Amsterdam, 2018

De leefsituatie index (SLI) is ontwikkeld door het SCP en wordt gebruikt om samenvattend inzicht te geven in de welvaart en het welzijn van de bevolking. De index beschrijft de objectieve kant van kwaliteit van leven op acht verschillende maatschappelijke domeinen in één samenvattend getal ten opzichte van het indexjaar (2004 = gemiddeld 100).

Op een aantal vlakken is de situatie van statushouders wel ongeveer gelijk aan het gemiddelde in Amsterdam. Statushouders hebben bijvoorbeeld ongeveer evenveel vertrouwen in de toekomst als andere Amsterdammers, evenveel contact met andere bevolkingsgroepen in de stad en zijn even vaak in het bezit van een fiets, laptop en smartphone. Verder doen statushouder vaker dan de gemiddelde Amsterdammer vrijwilligerswerk en zijn ze vaker lid van de bibliotheek. Op een aantal punten is merkbaar dat de groep statushouders relatief jong is. Zo hebben ze minder dan gemiddeld te maken met langdurige ziekten of aandoeningen en maken ze meer gebruik van sociale media. 

Twee derde Amsterdammers staat achter de opvang van vluchtelingen in de stad

De afgelopen jaren zijn er op verschillende plekken in de stad bouwprojecten opgeleverd als woonlocaties voor statushouders en andere jonge Amsterdammers. Eind 2019 heeft OIS voor drie van deze locatie gemeten wat omwonenden vinden van de woonlocatie in hun buurt. Het gaat hierbij om de locaties Startblok Elzenhagen, Hoogte Kadijk 401 en Admiraal de Ruijterweg 410 (deze locatie wordt begin 2020 in gebruik genomen). In alle drie de gebieden staat een meerderheid van de respondenten er achter dat er in hun buurt een woonlocatie voor statushouders en andere bewoners is gekomen of gaat komen. Rondom Startblok Elzenhagen ligt het aandeel voorstanders wel wat lager dan rond de andere twee locaties. De meeste omwonenden van de al geopende locaties geven aan dat zij niets of alleen in enige mate iets merken van de woonlocatie in hun buurt. Gemiddeld in Amsterdam vindt bijna twee derde van de bevolking het goed dat er in Amsterdam vluchtelingen worden opgevangen.

De bovenstaande bevindingen zijn afkomstig uit de ‘Factsheet Vluchtelingen 2019’ en het rapport ‘Draagvlakmeting woonlocaties statushouders’ van OIS. De factsheet is gebaseerd op de vragenlijst voor de Staat van de Stad Amsterdam 2019, een stadsbrede enquête die OIS iedere twee jaar verspreid. Eind 2018 hebben 170 (voormalige) statushouders de enquête ingevuld. Het draagvlak voor de woonlocaties Startblok Elzenhagen Hoogte Kadijk 401 en Admiraal de Ruijterweg 410 is gemeten met behulp van enquêtes onder omwonenden. De demografische gegevens over statushouders zijn afkomstig uit de Basisregistratie Personen.